WELKE LICHTSTURING KIES JE? DMX OF DALI?
Wat is DMX?
Het DMX512 protocol is een communicatiebus. Het werd ontwikkeld voor in het theater. Met deze techniek kunnen verschillende lampen bediend worden vanuit een lichttafel voor de weergave van lichtscenes. De lichtscenes kunnen worden opgeslagen in het geheugen (cue-list), waardoor deze eenvoudig op te roepen zijn. Het nummer 512 staat voor de 512 kanalen die per DMX lijn bediend kunnen worden. Elk kanaal stelt een dimmer voor, waarbij de intensiteit van een lichtbron ingesteld kan worden van 0% (uit) tot 100% (max). Het verloop van elk DMX kanaal van 0% naar 100% gaat in 255 stappen.
Toepassingen met DMX
DMX lichtsturing kan zeer breed ingezet worden, van een eenvoudige lichtsturing met bediening door een knoppen paneel, tot zeer complexe geautomatiseerde showcontrol systemen. Daarbij is het een zeer snel protocol. Bij de weergave van bewegend licht zal dan ook direct voor deze techniek gekozen worden. Het is bijvoorbeeld ook mogelijk om hiermee (lage resolutie) video weer te geven. Daarbij is het gebruik van de type lichtbronnen doorslaggevend. Het is gebruikelijk dat RGB lichtbronnen, waarmee verschillende kleuren zijn weer te geven direct aangestuurd kunnen worden middels DMX. Door de basiskleuren Rood, Groen en Blauw met elk 255 dim stappen zijn (255x255x255) 16 miljoen kleurtinten weer te geven. Ook wordt hierbij soms met een extra kanaal voor Amber (oranje) of Wit aan toegevoegd (RGBA/RGBW). Verschillende toepassingen zijn te vinden in Theater, Clubs, Showcontrol, (licht)Kunst en Architectuur.
Wat is Dali?
Ook DALI is een communicatiebus en is een standaard voor het aantsturen van licht in gebouwen. Op een lijn kunnen 64 apparaten worden aangesloten, 1 sturingsapparaat met maximaal 63 dimgroepen of kanalen. Hiermee kunnen ook verschillende lichtscenes ingesteld en gekozen worden. Daarbij kunnen deze systemen geoptimaliseerd woren in energiegebruik, door aanwezigheidssensoren en lichtsensoren in het systeem te integreren. Hierdoor kan het licht automatisch gedimd of uitgezet worden als dat op die plek niet nodig is.
Wat is het verschil tussen DMX512 en DALI?
Bij het DMX512 protocol is er een constante communicatie tussen de zender en ontvangen. De dimming waarde of status van een DMX kanaal wordt continu op een hoge frequentie bepaald vanuit de zender. Deze snelheid is absoluut een voordeel, omdat hiermee ook snelle bewegende effecten zijn te realiseren. Het DALI protocol stuurt enkel een commando door, wanneer een waarde van het betreffende kanaal gewijzigd moet worden. Deze communicatiebus is dan ook eenvoudiger opgebouwd, wat installatietechnisch voordelen heeft.
Conclusie
Afhankelijk van de toepassing van dynamische verlichting en de type producten kan meestal snel een keus gemaakt worden. Zo is het snelle DMX protocol het best geschikt voor bewegend licht. Ook met gebruik van kleur (RGB of RGBW) zijn de mogelijkheden in DMX systemen en producten groter dan met DALI. Daarentegen wordt het DALI protocol weer breder ondersteund in de interieur verlichting. Wanneer er gebruik gemaakt wordt van sensoren voor aanwezigheidsdetectie of daglicht regeling, zal er direct voor DALI gekozen worden. De DALI communicatiebus heeft daarbij het voordeel van een eenvoudige en degelijke opbouw, dat installatietechnisch voordeliger kan uitpakken. De DALI data lijn is vrijwel niet storingsgevoelig en afstanden tot maximaal 300 meter kunnen hiermee direct bereikt worden. Ook is het instellen en inregelen eenvoudiger, omdat alle apparaten op de DALI lijn zich automatisch melden. Met het DMX protocol moet elk armatuur of pixel ingevoerd of geadresseerd worden.